OECD Çok Uluslu Şirketler Rehberi
Tarih :16/04/2014
Sayı : 4249
SAYIN ÜYEMİZ
İlgi: TOBB’nin 09.04.2014 tarihli ve 0411/7546 sayılı yazısı
İlgi kayıtlı yazıda, Ekonomik ve Kalkınma İşbirliği Örgütü (OECD) tarafınca yürürlükteki hukuk kuralları çerçevesinde faaliyetlerini sorumlu bir şekilde yürüten iş çevrelerine yönelik gönüllü prensip ve standartları içeren Çok Uluslu Şirketler Rehberi (OECD Guidelines for Multinational Enterprises)’nin geliştirildiği bildirilmiştir. Aralarında Türkiye’nin de bulunduğu Rehberi kabul etmiş olan 46 ülkede faaliyet gösteren veya bu ülkeler menşeli olan çok uluslu şirketlerin faaliyetlerinin hükümet politikalarıyla uyumunun sağlanması, faaliyette bulundukları toplum ile kuruluşlar arasındaki karşılıklı anlayış ve güvenin sağlamlaştırılması ve yabancı yatırımlar için uygun bir iş ortamı sağlayarak çok uluslu kuruluşların sürdürülebilir kalkınmaya katkısının artırılması amaçlarını güden OECD Çok Uluslu Şirketler Rehberinin, kurumsal sosyal sorumluluk alanında en kapsamlı ve aynı zamanda devletlerce kabul edilmiş çok taraflı önemli bir uluslararası araç niteliğini taşıdığı ifade edilmektedir.
Yazıda devamla, söz konusu Rehberin, yürürlükteki hukuk kuralları çerçevesinde faaliyetlerini sorumlu bir şekilde yürüten iş çevrelerine yönelik olarak istihdam ve sanayi ilişkileri, insan hakları, tüketici hakları, çevre, kamuoyunu bilgilendirme, rekabet, yolsuzlukla mücadele, vergilendirme, tedarik zinciri, bilim ve teknoloji gibi çeşitli alanlarda gönüllü prensip ve standartları içerdiği bildirilmektedir.
Anılan Rehber’in nihai amacının, uluslararası piyasada rakipler arası dengeyi koruyacak devlet destekli bir kurumsal sorumluluk davranışı geliştirilmesini sağlayarak çok uluslu şirketlerin sürdürülebilir kalkınmaya katkılarını artırmak olduğu belirtilmektedir. Ayrıca söz konusu Rehber’in, gönüllü prensip ve standartları içermekle beraber, Rehberde yer alan ilke ve tavsiyelerin uluslararası toplumca üzerinde mutabık kalınmış değerler olduğu ifade edilmektedir. Bu yüzden çok uluslu şirketlerden faaliyette bulundukları ülkelerde Rehberde belirtilen ilke ve tavsiyeler doğrultusunda hareket etmeleri beklendiği ve çok uluslu şirketlerin çoğunluğunun misyon ve vizyonlarının da
Rehberde yer alan prensip ve standartlara uyumlu bir şekilde formüle edildiği bildirilmektedir. Çok Uluslu Şirketler Rehberinin son olarak 2011 yılında güncellenmiş olduğu ve Türkçe çevirisinin Ekonomi Bakanlığı’nın “Yurt Dışında Yatırım” internet sitesinde yayınlandığı ifade edilmiştir.( www.ydy.gov.tr/detay.cfm?MID=283 )
Bu kapsamda, Rehber’i benimseyen devletlerin, 27 Haziran 2000 tarihinde bir “Uluslararası Yatırımlar ve Çok Uluslu Şirketler Deklarasyonu” ile uluslararası yatırımlara ve bu yatırımları gerçekleştirecek yatırımcılara karşı takınacakları yapıcı ve iş birliğine yönelik tavrı kamuoyuna açıkladıkları bildirilmiştir. Ayrıca bu devletlerin, idareleri içinde Rehbere ilişkin tanıtım faaliyetlerini gerçekleştirmek, şikayetleri değerlendirmek ve ortaya çıkabilecek sorunların çözümüne katkıda bulunmaktan sorumlu oldukları, diğer kamu kurumlan ve sivil toplum kuruluşları ile birlikte etkin bir şekilde çalışacak bir Ulusal Temas Noktası (UTN) oluşturmak yükümlülüğünü taşıdıkları ifade edilmiştir. Ülkemizde UTN görevinin Ekonomi Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü tarafından yürütüldüğü bildirilmektedir.
Bilgilerinize sunarız.
Saygılarımızla,
İbrahim KARAĞÖZ
Genel Sekreter